Greekdl.com

Περαιτέρω ασφυξία στα νοικοκυριά φέρνει η -καθολική πλέον- πολιτική των τραπεζών να κόψουν τη ροή των δανείων για αγορά κατοικίας αλλά και κάλυψη άμεσων καταναλωτικών αναγκών μέσω πιστωτικών καρτών και καταναλωτικών δανείων, σε συνδυασμό με την επικείμενη αύξηση των επιτοκίων.

Πλέον οι τράπεζες απορρίπτουν όλες τις αιτήσεις νέων δανείων, με εξαίρεση ήδη πελατών τους ή όσων παρουσιάζουν ενήμερες οφειλές καθώς και όσων έχουν να βάλουν ως εγγύηση κάποιο ακίνητο ή μετρητά.
Το πρόβλημα αποκτά τεράστιες διαστάσεις δεδομένου ότι η καταναλωτική πίστη ουσιαστικά κρατούσε «ζωντανή» την αγορά, ενώ τα νοικοκυριά εξυπηρετούσαν τις ανάγκες τους μέσω άμεσου δανεισμού από τις πιστωτικές κάρτες ή από μικρά καταναλωτικά δάνεια.
Χαρακτηριστικό της απότομης μείωσης των νέων δανείων είναι το γεγονός ότι ενώ η Τράπεζα της Ελλάδας προέβλεπε ρυθμό αύξησης των χορηγήσεων 10% για το 2009, τελικά η χρονιά έκλεισε με αύξηση μόλις 4%, ενώ για το 2010 προβλέπεται περαιτέρω πτώση.
Η κατάσταση έχει φτάσει σε σημεία πρωτόγνωρα, με τράπεζες να καταγγέλλουν μονομερώς τις δανειακές συμβάσεις, αφαιρώντας ακόμη και πιστωτικές κάρτες από ενήμερους πελάτες τους. Επιπλέον, δεν δέχονται μεταφορές υπολοίπων καρτών ή δανείων από άλλες τράπεζες και όπως μας έλεγε χαρακτηριστικά στέλεχος μεγάλης τράπεζας, «πλέον εξυπηρετούμε ήδη πελάτες μας και αυτό με φειδώ».
Και ενώ οι τράπεζες έχουν περιορίσει στο ελάχιστο τις χορηγήσεις ετοιμάζουν αυξήσεις στα επιτόκια των δανείων που έχουν χορηγήσει με κυμαινόμενο επιτόκιο, επιβαρύνοντας έτσι τις δόσεις των νοικοκυριών με εκατοντάδες ευρώ τον χρόνο.
Το «επιτοκιακό σοκ» για τους δανειολήπτες μπορεί να φτάσει με τη μορφή αύξησης των επιτοκίων έως 1 μονάδα, εξέλιξη που θα φέρει σοβαρές επιπτώσεις στη δυνατότητα των δανειοληπτών να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, σε πρώτη φάση αναμένεται αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων έως και μισή ποσοστιαία μονάδα μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2010, αύξηση που θα είναι ανεξάρτητη από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά θα προέρχεται απευθείας από τις ελληνικές τράπεζες. Στη συνέχεια, θα έρθει και δεύτερη άνοδος των επιτοκίων, η οποία θα προστεθεί σ’ αυτή που αναμένεται από την ΕΚΤ.
Αντίστοιχη όμως θα είναι η αύξηση και στα επιτόκια καταθέσεων, που σήμερα βρίσκονται σε ιδιαιτέρως χαμηλά επίπεδα, που δεν υπερβαίνουν στις μεγάλες τράπεζες το 2,50% και για ποσά της τάξης των 50.000 ευρώ.
Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα προγράμματα τραπεζών που επιχειρούν να αντλήσουν ρευστό από τους αποταμιευτές, προσφέροντας ετήσιες αποδόσεις που μπορεί να φτάσουν το 3%.
Εξαίρεση
Σήμερα οι μεγάλες τράπεζες έχουν κρατήσει το επιτόκιο στις καταθέσεις προθεσμίας στη 1 μονάδα και σε μια περίπτωση έως 3 μονάδες, αλλά πρόκειται για ένα σύνθετο πρόγραμμα. Υψηλότερα έως 2 μονάδες επιτόκια χορηγούν μικρές τράπεζες. Επισημαίνεται ότι μέχρι πριν από έναν χρόνο, οι τράπεζες έδιναν υψηλά επιτόκια, που ξεπερνούσαν το 7% και προκαταβολή των τόκων με την έναρξη της κατάθεσης, καθώς η κρίση -η ίδια κρίση που τις ανάγκασε να έχουν κλείσει τους κρουνούς των δανείων- τις έκανε ιδιαίτερα γενναιόδωρες στα επιτόκια καταθέσεων και ειδικά προθεσμίας, προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα.
Τα καλά νέα
Αποδόσεις έως και 6% για τους καταθέτες
Οι τράπεζες αρχίζουν να ξαναρίχνουν στον ανταγωνισμό καλύτερα επιτόκια για τους καταθέτες. Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, το μέσο τραπεζικό επιτόκιο στις νέες καταθέσεις έως 1 έτος, αυξήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο σε σχέση με τον Νοέμβριο (από 2,01% που ήταν έφτασε στο 2,10), ενώ στις υφιστάμενες καταθέσεις υπήρξε μείωση. Πάντως, τα πολύ χαμηλά επιτόκια στις καταθέσεις ταμιευτηρίου των τελευταίων χρόνων είχαν ως αποτέλεσμα την ουσιαστική απώλεια δισεκατομμυρίων ευρώ εξαιτίας του αρνητικού επιτοκίου που δημιουργεί ο πληθωρισμός και η φορολόγησή τους.
Εκτός από τα επιτόκια χορηγήσεων, προκειμένου να αυξήσουν τη ρευστότητά τους οι τράπεζες, σύμφωνα με πληροφορίες, προσανατολίζονται να προσφέρουν ελκυστικά επιτόκια καταθέσεων που μπορεί να φθάσουν και το 4% ακόμη και για μικρά ποσά.
Ηδη κάποιες τράπεζες ανακοίνωσαν ειδικούς προθεσμιακούς λογαριασμούς, που υπόσχονται κλιμακωτές αποδόσεις έως και 6%. Βέβαια, αφορά ποσά κατάθεσης από 50.000 ευρώ, ενώ το επιτόκιο ξεκινά από 1,405 και καταλήγει στο 6% τον τελευταίο μήνα οπότε η μέση ετήσια απόδοση είναι 3%.
Οι καταθέτες μπορούν επίσης να επωφεληθούν της ανάγκης των μικρών τραπεζών για ρευστό και να πάρουν επιτόκια ακόμα και κατά 2 μονάδες υψηλότερα από αυτά που προσφέρουν οι μεγάλες τράπεζες, δηλαδή γύρω στο 2,50% με 3%.
Ενα προϊόν, που προϋποθέτει όμως την ανάληψη επενδυτικού κινδύνου, είναι ο συνδυασμός προθεσμιακής κατάθεσης και επένδυσης σε αμοιβαία κεφάλαια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η απόδοση της κατάθεσης μπορεί να φθάσει και το 10%, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου είναι επενδυμένο σε αμοιβαία κεφάλαια.
Εντός 15 ημερών
Στη Βουλή η ρύθμιση χρεών των νοικοκυριών
Στο επόμενο δεκαπενθήμερο καταθέτει στη Βουλή και το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση οφειλών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών η υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Λ. Κατσέλη.
Η υπουργός, που βρέθηκε τις μέρες αυτές στο επίκεντρο «βολών» από στελέχη τραπεζών τόσο με τον νόμο περί ρυθμίσεων επιχειρηματικών και επαγγελματικών οφειλών όσο και με το νομοσχέδιο για τα νοικοκυριά επιμένει στην πολιτική που προεκλογικά εξήγγειλε το ΠΑΣΟΚ. «Πολιτική, η οποία», όπως αναφέρουν πηγές του περιβάλλοντός της, «ενισχύει τη ρευστότητα στην αγορά αλλά και δίνει οικονομική ανακούφιση στους καταναλωτές, ώστε να ενισχυθεί η ζήτηση».
Με το σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί τις επόμενες ημέρες, καθιερώνεται ουσιαστικά και στην Ελλάδα η δυνατότητα του φυσικού προσώπου να ρυθμίζει και σταδιακά να απαλλάσσεται από τα χρέη του, όταν δεν υφίστανται περιουσιακά στοιχεία για την ικανοποίησή τους και δεν επαρκούν ούτε τα τρέχοντα και προσδοκώμενα εισοδήματά του. Προβλέπονται συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις, ώστε χρήση των ρυθμίσεων να κάνουν όσα φυσικά πρόσωπα έχουν αποδεδειγμένη και μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους.
Ακίνητα
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας «ιδιαίτερα σημαντική» είναι η διάταξη που εμπεριέχει το νομοσχέδιο για τη δυνατότητα εξαίρεσης της κατοικίας από τη ρευστοποιήσιμη περιουσία. Στην περίπτωση δηλαδή αυτή ο οφειλέτης αναλαμβάνει να εξυπηρετήσει ένα πρόσθετο χρέος στο 85% της εμπορικής αξίας του ακινήτου.